Journalist Paul Hartman in de Stentor van 21 augustus 2021

Meepraten over afsluiten Veluwse natuur ‘wassen neus’: ‘Er wordt niet naar ons geluisterd’

Paden verdwijnen, zandverstuivingen gaan deels op slot, bosparkeerplaatsen worden verplaatst of opgeheven. In de Veluwse natuur gaat de komende jaren een hoop veranderen. Na een zomer vol inspraaksessies presenteert de provincie Gelderland volgende maand haar plannen. Critici slijpen de messen. ,,Inspraak is een wassen neus.’’

Vol goede moed neemt Eric Vinke begin juli deel aan een veldexcursie op het Hulshorsterzand. Hij doet dat namens Toerclub De Volharding uit Nunspeet. De vereniging maakt zich zorgen over het voornemen van de provincie Gelderland om delen van de Veluwse natuur af te sluiten voor het publiek. Door aan te haken kan Vinke een vinger aan de pols houden. 

De excursie wordt geleid door boswachter Remko van Rosmalen van gebiedseigenaar Natuurmonumenten. Hij vertelt dat de open vlaktes op het Hulshorsterzand tussen maart en september op slot gaan. Voor de aanwezigen is dat even slikken, maar de boswachter wil de groep geen valse hoop geven. Het periodieke toegangsverbod komt er.

Bospad

Vinke is vooral geïnteresseerd in een bospad dat direct langs het spoor loopt en de Brandsweg verbindt met de Hierderweg. Deze route wordt al tientallen jaren veelvuldig gebruikt door mountainbikers en wandelaars, maar staat op de nominatie om te worden afgesloten. Een klein deel van het pad loopt namelijk over het stuifzand en dat is voor Natuurmonumenten een ‘no-go’.

Aanvankelijk reageert Van Rosmalen afhoudend op de protesten van Vinke tegen de afsluiting, maar uiteindelijk maken de mannen een afspraak om op een later moment samen het bos in te gaan, om te kijken of het mogelijk is het bospad toch open te houden. Ook de andere excursie-deelnemers zijn uitgenodigd. De afspraak zal nooit plaatsvinden. Vinke krijgt een belletje van Natuurmonumenten en hem wordt verteld dat Van Rosmalen het bospad in z’n eentje heeft bezocht. Zijn conclusie is dat er geen alternatieven zijn: het bospad moet dicht. Einde discussie. 

"Er wordt gewoon niet naar ons geluisterd’’, verzucht Vinke.  "Het is illustratief voor de aanpak van de provincie en de natuurbeheerders op de Veluwe.’’ We spreken elkaar in dorpshuis De Wieken in Hulshorst. Twee leden van de Buurtvereniging Hulshorst haken ook aan. Net als Toerclub De Volharding, ergert de lokale belangenclub zich groen en geel aan het ‘gebrek aan inspraak’. ,,Dat terwijl er veel op het spel staat’’, zegt voorzitter Ruud van der Horst. 

De provincie Gelderland wil de komende jaren in de hele Veluwse natuur maatregelen treffen, variërend van afsluiten of verleggen van wandel- en fietspaden tot het verplaatsen of opheffen van parkeerplaatsen. Ook moet de toegang tot de stuifzandgebieden worden beperkt.

Het voornaamste doel hiervan is de bescherming en instandhouding van kwetsbare vogelsoorten. Wat er precies gaat veranderen, wordt volgende maand duidelijk. Dan moet er een definitief plan liggen voor de gehele Veluwe, waar het provinciebestuur zich begin volgend jaar over uitspreekt.

Alarm

Al vanaf het begin wordt het natuurplan geteisterd door gebrekkige inspraak. In januari van dit jaar slaat Buurtvereniging Hulshorst alarm. Ondanks eerdere beloften van de provincie, worden omwonenden en andere belanghebbenden amper betrokken bij de planvorming. Er vinden brainstormsessies plaats, maar bezorgde bewoners krijgen geen uitnodiging. ,,We werden volstrekt genegeerd’’, foetert Van der Horst. Ruud van der Horst is voorzitter van de Buurtvereniging Hulshorst. Volgens hem is inspraak over de natuurplannen een farce. 

Intussen sijpelen steeds meer details naar buiten. Begin dit jaar wordt een 'werkboekje’ gepresenteerd, waarin onder meer wordt gesproken over het gedeeltelijk afsluiten van de verschillende stuifzandgebieden. In Hulshorst neemt de onrust toe, ook de lokale politiek bemoeit zich ermee. Bij de provincie dringt het besef door dat de gekozen aanpak niet de meest handige is. In een interview met deze krant zegt Van ‘t Hoog dat er alsnog inspraaksessies worden gepland met omwonenden en belangstellenden. Hij bezweert dat er naar hun input wordt geluisterd. “Want hoewel we beseffen dat we niet iedereen blij kunnen maken, streven we naar een uitkomst die zo breed mogelijk wordt gedragen.’’

Wassen neus

Volgens Vinke en Van der Horst is deze inspraak een wassen neus. ,,Er is geluisterd naar onze kritiekpunten, maar er wordt niets mee gedaan’’, verzucht Van de Horst. ,,De verslagen van de bijeenkomsten geven een vertekend beeld. Onze kritiek is genegeerd en vinden we niet terug in de tekst. Natuurmonumenten en de provincie horen alleen wat ze willen horen.’’

Onze kritiek is genegeerd en vinden we niet terug in de tekst. Natuurmonu­men­ten en de provincie horen alleen wat ze willen horen, aldus Ruud van der Horst, Buurtvereniging Hulshorst. Vooral het voornemen om de open vlaktes op het Hulshorsterzand zes maanden per jaar af te sluiten voor het publiek steekt. ,,Terwijl die onderdeel zijn van het Westerborkpad’’, zegt Wijnand Kooijmans van Buurtvereniging Hulshorst. “Je kunt zo’n route niet zomaar maandenlang dichtgooien. Maar er wordt niets met onze bezwaren gedaan.’’

De critici verbazen zich erover dat er relatief weinig ophef is over de plannen voor de Veluwse natuur. Van der Horst: ”Dat komt doordat de provincie er niet mee te koop loopt. Veel Veluwenaren hebben daardoor geen idee wat ons te wachten staat. Ik sprak laatst bekenden uit Apeldoorn en vertelde ze hierover. ‘Dat slaat toch niet op ons?’ zeiden ze. Maar dat doet het dus wel. Deze plannen gaan ons allemaal aan. De Veluwe moet wakker worden, en snel!’’

Natuurmonumenten: inspraak verloopt juist goed

Natuurmonumenten herkent zich niet in de kritiek. De gesprekken binnen het gebiedsproces zijn van allerlei kanten juist als positief en hebben geleid tot heel mooie en praktische voorstellen’’, reageert boswachter Afke Vermeer. ,,Wat ons betreft communiceren we nu dan ook liever niet via de pers, maar eerst met de betrokkenen zelf.’’

Over het bospad bij het Hulshorsterzand en de afspraak met Eric Vinke zegt Vermeer: ”Eind augustus staat een gesprek gepland met onder anderen Eric Vinke, de provincie en de gemeente Nunspeet. Doel hiervan is om procesafspraken te maken, onder meer over hoe toe te werken naar een alternatieve route. Ik hoop van harte dat we de uitkomsten van het geplande gesprek kunnen afwachten, voordat we hierover - zeker vooraf - eventuele conclusies gaan trekken.’’ Volgens Vermeer was er nooit sprake van dat de afspraak was geannuleerd, zoals Vinke zegt.

Vinke bevestigt dat er een gesprek gaat plaatsvinden, maar hij is er niet gerust op. Vooral omdat hij eerder te horen kreeg dat er geen alternatieven zijn. ,,Het gesprek gaat bovendien over het proces, niet over de inhoud. Onze wens is duidelijk: wij willen dat het pad openblijft.’’

 

Archief nieuwsbrieven en flitsnieuws Overzicht